Ֆիզիկա Հաշվետվություն

Ես այս ամիսների ընթացքում ձեռք բերեցի շատ գիտելիքներ: Դպրոցի տարեսկզբին երբ գնացի դպրոց, ծանոթացա նոր ուսուցիչներիս հետ և ինձ մոտ ձևավորվեց կարծիքներ կաին և՛ լավ և՛ վատ կարծիքներ: Իսկ այս ամիսների ընթացքում որոշ կարծիքներ փոխվեցին դեպի լավը, որոշներն էլ դեպի վատը: Իմ սրտի ցավը կայանում է նրանում, որ ում սիրում էի և ինձ մոտ դրական կերպար էր, ինձ հիասթափեցրեց: Իմ աչքերում հիմա նա կարծես ուրիշ մարդ լինի: Չնայած իմ ուսման վրա չի ազդել: Որովհետև, իմ կյանքը նշանաբանն է պայքարել և՛ հախդանակով դուրս գալ ցանկացած իրավիճակից: Շնորհակալ եմ իմ դպրոցի բոլոր անձնակազմից, անգամ նրանից ովքեր անտարբերություն էին ցուցաբերել:

Ֆիզիկա Դասարանական

Քիմիական և Ֆիզիկական Երևությներ

Էլեկտրական հոսանքի քիմիական ազդեցությունը

Ֆիզիկա Դաս (3,4 և 5)

Ատոմների կառուցվածքը. Էլեկտրականացման բացատրությունը. Լիցքի պահպանման օրենքը. Էլեկտրական հաղորդիչներ և անհաղորդիչներ. Էլեկտրական դաշտ

Ֆիզիկա Դասարանական Խնդիրներ

Էլեկտրական Շղթաների հաշվարկը:Հաղորդիչների հաջորդական և զուգահեռ միացում:

Ֆիզիկա Դաս 11,12 Օհմի օրնեքը:Էլեկտրական լարում:Վոլտաչափ:Էլեկտրական դիմադրություն:

Ֆիզիկա Տնային աշխատանք

Ֆիզիկա Կրկնողություն

Ֆիզիկա Տնային աշխատանք

Ֆիզիկա Ինքնաստուգում Դասարանական

Արեգակնային Համակարգ Հետազոտական աշխատանք

Ֆիզիկա Տնային աշխատանք

Թեմատիկ հարցեր և խնդիրներ՝

1. Բնակարանի տաքացման համար օգտագործվող 140 Օմ դիմադրություն ունեցող էլեկտրական ջերմատաքացուցիչը  նախատեսված է 3.5 Ա հոսանքի ուժի համար: Որքա՞ն էներգիա կծախսի այդ ջերմատաքացուցիչը  8 ժամ անընդհատ աշխատելու դեպքում:

R=140 Օմ

I=3.5 Ա

t=8 ժամ=28800վ

Q=?

Q=I2 x R x t=12,25 x 140 x 28800=4939200

2. Ավտոտնակում  էլեկտրական լամպը մոռացել էին անջատել: Որքա՞ն աշխատանք էր իզուր կատարվել 24 ժամում, եթե լամպը միացված էր 110 Վ լարման ցանցին և նրանով անցնող հոսանքի ուժը 0.8 Ա էր:

U = 110

I = 0,8

t = 24 = 86400վ

A – ?

A=U x I x t=110 x 0,8 x 86400=7603200 Ջ

3. 50 Օմ դիմադրություն ունեցող էլեկտրական վարսահարդարիչը միացրեցին 127 Վ լարման ցանցին: Որքա՞ն աշխատանք կկատարի նրանում հոսանքը 15 րոպեի ընթացքում: 

R=50Օմ

U=127Վ

T=15րոպե=900վ

A=?

A=U x I x t

I=U/R=127:50=2,54

A=127 x 2,54,900=290322

4. 6 Վ լարման և 2 Ա հոսանքի ուժի դեպքում համակարգչի մարտկոցի լիցքավորումը տևեց 1.5 ժամ: Որոշե՛ք հոսանքի կատարած աշխատանքը այդ ընթացքում: 

U=6Վ

I=2 Ա

t=1.5ժամ=5400վ

A=?

A=U x I x t=6 x 2 x 5400=64800

5. 450 Վտ հզորություն ունեցող հեռուստացույցը, ըստ հաշվիչի ցուցմունքի, ծախսել է 360 կՋ էներգիա: Որքա՞ն ժամանակ է միացված եղել հեռուստացույցը:

t = P / A = 450 / 360 = 1,25

6. Ճեպընթաց էլեկտրագնացքը, որի շարժիչների ընդհանուր հզորությունը 200 կՎտ է, շարժվում է 180 կմ/ժ միջին արագությամբ: Որքա՞ն աշխատանք են կատարում նրա էլեկտրաշարժիչները 560 կմ ճանապարհ անցնելիս:

7. Ի՞նչ ջերմաքանակ կանջատվի 80 վ-ում 40 Օմ դիմադրություն ունեցող ջեռուցիչ տարրում, եթե այն միացված է 120 Վ լարման ցանցին: 

t=80վ

R=40Օմ

U=120Վ

Q=?

Q=I2 x R x t

I=U/R=120/400=3

Q=9 x 40 x 80=28800

8. Հաղորդչի  դիմադրությունը 150 Օմ է, նրանով անցնող հոսանքի ուժը՝ 1.6 Ա: Ի՞նչ ջերմաքանակ կանջատվի նրանում 10 վ-ի ընթացքում:

R=150Օմ

I=1.6 Ա

t=10վ

Q=?

Q=I2 x R x t=2,56 x 150 x 10=3840

9. Շղթայի տեղամասում միմյանց հաջորդաբար միացված են R1=40 Օմ և R2 =60 Օմ դիմադրություններով ռեզիստորներ: Տեղամասի ծայրերում լարումը 100 Վ է: 2 րոպեի ընթացքում ի՞նչ ջերմաքանակ կանջատվի հաղորդիչներից յուրաքանչյուրում: Պատասխանը գրել ամբողջ թվի ճշտությամբ: 

10. Էլեկտրական ջեռուցչի 0.017 Օմ⋅մմ2 /մ տեսակարար դիմադրությամբ պղնձե  սնուցող հաղորդալարի երկարությունը 1.5 մ է, լայնական հատույթի մակերեսը՝ 2 մմ2 : Որքա՞ն ջերմաքանակ կանջատվի այդ հաղորդալարում 25 րոպեի ընթացքում, եթե շղթայում հոսանքի ուժը 4 Ա է: 

Ֆիզիկա Տնային աշխատանք

Որքան է էլեկտրական թեյնիկի տաքացնող տարրով անցնող հոսանքի ուժը, եթե 5 րոպեում նրանով անցել է 330 կլ լիցք։

t=5ր=300վ

q=330Կլ

I=q/t

330:300=1,1

I=1,1

Էլեկտրական սալիկի շղթայում հոսանքի ուժը 1,6 Ա է։ Որքան էլեկտրական լիցք կանցնի նրա պարույրի լայնական հատույթով 20 րոպեում։

I=1,6 Ա

t=20ր=1200վ

I=q/t

q=It

1,6×1200=1920 կլ

q=1920 կլ

Որքան էլեկտրական լիցք կանցնի լամպի թելիկով մեկ դասաժամի ընթացքում, եթե հոսանքի ուժը 0,4 Ա է։ Դասաժամի տևողությունը ընդունել 45 րոպե։

I=0,4 Ա

t=45ր=2700վ

I=q/t

q=It

0,4×2700=1080 կլ

q=1080 կլ

Որքան ժամանակում հաղորդալարով կտեղափոխվի 30 կլ լիցք, եթե հոսանքի ուժը նրանում 0,5 Ա է։

q=30 կլ

I=0,5 Ա

I=q/t

t=q/I

30:0,5=60վ

t=60վ

Հաշվեք կայծակի տևողությունը, եթե 25000 Ա հոսանքի ուժի դեպքում կայծակի խողովակի ընդլայնական հատույթով անցնում է 30կլ լիցք։

I=25000 Ա

q=30 կլ

I=q/I

t=q/I

30:25000=0,0012վ

t=0,0012վ

Ֆիզիկա Դաս 11,12 Օհմի օրնեքը:Էլեկտրական լարում:Վոլտաչափ:Էլեկտրական դիմադրություն:

Էլեկտրական հոսանքը լիցքավորված մասնիկների ուղղորդված շարժում է, որն առաջանում է, երբ էլեկտրական դաշտի կողմից նրանց վրա ուժ է ազդում և հետևաբար աշխատանք է կատարվում: Հոսանքի աշխատանքը համեմատական է տեղափոխված լիցքի քանակին՝ q-ին, հետևաբար նրա հարաբերությունը այդ լիցք քանակին հաստատուն մեծություն է և  կարող է բնութագրել էլեկտրական դաշտը հաղորդչի ներսում: Այդ ֆիզիկական մեծությունը կոչվում է լարում և նշանակվում է U տառով: 

Լարումը  ցույց է տալիս տվյալ տեղամասով 1Կլ լիցք անցնելիս էլեկտրական դաշտի կատարած աշխատանքը:

Լարումը սկալյար ֆիզիկական մեծություն է, որը հավասար է դաշտի կատարած աշխատանքի  հարաբերությանը հաղորդչով տեղափոխված լիցքի քանակին: U=A/q 

Էլեկտրական լարման միավորը կոչվում է վոլտ (Վ) հոսանքի առաջին աղբյուր ստեղծող Ա. Վոլտայի պատվին:

1Վ այն լարումն է, որի դեպքում շղթայի տեղամասով 1Կլ լիցք տեղափոխելիս էլեկտրական դաշտը կատարում է 1Ջ աշխատանք:

Վոլտաչափի սեղմակները միացվում են էլեկտրական շղթայի այն կետերին, որոնց միջև անհրաժեշտ է չափել լարումը՝ չափվող տեղամասին զուգահեռ։

Վոլտաչափի «+» նշանով սեղմակն անհրաժեշտ է միացնել էլեկտրական շղթայի չափվող տեղամասի այն կետի հետ, որը միացված է հոսանքի աղբյուրի դրական բևեռին, իսկ «−» նշանով սեղմակը՝ բացասական բևեռին: 

v
54

Կազմենք շղթա՝ հոսանքի աղբյուրին հերթականորեն միացնելով հաղորդիչներ, որոնք միմյանցից տարբերվում են երկարությամբ, հաստությամբ կամ նյութի տեսակով:  Հաղորդիչներով անցնող հոսանքի ուժը  չափենք ամպերաչափի օգնությամբ:

Screenshot_1 (2)

Փորձը ցույց է տալիս, որ միևնույն հոսանքի աղբյուրի, այսինքն նույն լարման դեպքում տարբեր հաղորդիչներով անցնող հոսանքի ուժը տարբեր է: Այսինքն նրանք տարբեր կերպ են հակազդում իրենց միջով անցնող հոսանքակիր մասնիկներին:

Էլեկտրական հոսանքի նկատմամբ հաղորդչի հակազդեցությունը բնութագրող ֆիզիկական մեծությունը կոչվում է հաղորդչի էլեկտրական դիմադրություն և նշանակվում  R տառով:

Փորձը ցույց է տալիս, որ գլանաձև  հաղորդչի դիմադրությունը տվյալ ջերմաստիճանում կախված է նրա L երկարությանից, S լայնական հատույթի մակերեսից և նյութի տեսակից: Ընդ որում, հաղորդչի դիմադրությունը նրա L երկարությունից կախված է ուղիղ համեմատականորեն, իսկ S լայնական հատույթի մակերեսից՝ հակադարձ համեմատականորեն: R=ρl/S

Էլկտրական շղթայով հոսանքի անցումը բնութագրում են երեք մեծություններ. I՝ հոսանքի ուժը,U՝ լարումը,R՝ դիմադրությունը: Այս մեծությունների միջև գոյություն ունի կապ, որը որպես օրենք սահմանել է Գ. Օհմը 1827թ.-ին:

Անփոփոխ դիմադրության դեպքում տեղամասով անցնող հոսանքի ուժն ուղիղ համեմատական է լարմանը:

Այսինքն, որքան մեծ է U լարումը շղթայի տեղամասի ծայրերում, այնքան մեծ է նրանով անցնող I հոսանքի ուժը, և I(U) կախման գրաֆիկը իրենից ներկայացնում է ուղիղ գիծ:

Անփոփոխ լարման դեպքում հոսանքի ուժը հակադարձ համեմատական է դիմադրությանը:

Հոսանքի ուժը շղթայի տեղամասում հավասար է այդ տեղամասի լարման և նրա դիմադրության հարաբերությանը: I=U/R

Օհմի օրենքից ստացվում է, որ դիմադրության նվազման դեպքում հոսանքի ուժն աճում է, և եթե հոսանքի ուժը գերազանցի տվյալ շղթայի համար թույլատրելի արժեքը, ապա շղթային միացված բոլոր սարքերը կարող են շարքից դուրս գալ: Այդպիսի իրավիճակ առաջանում է կարճ միացման դեպքում, երբ շղթայի երկու կետորը միացվում են շատ փոքր դիմադրություն ունեցող հաղորդիչով: Կարճ միացումը կարող է հրդեհի պատճառ դառնալ:

Թեմատիկ հարցեր և խնդիրներ՝

1․Ի՞նչ աշխատանք է կատարվում, երբ 220 Վ լարման ցանցին միացված  էլեկտրական լամպի պարույրով անցնում է 4 Կլ լիցք:

A=U x q

220×4=880

2․Ինչի՞ է հավասար լարումը էլեկտրական ջերմատաքացուցիչի վրա, եթե դրանով 40 Կլ լիցք անցնելիս կատարվում է 1600 Ջ աշխատանք:

U=A/q

1600:40=40

3․ Փորձարարը պետք է չափի էլեկտրական լարումը ջերմատաքաչուցիչի ծայրերին: Ո՞ր դեպքում է նա ճիշտ միացրել վոլտաչափը շղթային:

Պատասխան՝ Բ

4․Որոշեք Երևանից Գորիս  ձգվող 12 մմ² լայնական հատույթի մակերես ունեցող երկաթե հաղորդալարի դիմադրությունը, եթե այդ քաղաքների միջև հեռավորությունը 240 կմ է: Երկաթի տեսակարար դիմադրությունը 0.1 Օմ·մմ²/մ է:

5․Ինչի՞ է հավասար 620 Օմ դիմադրություն ունեցող պարույրով անցնող հոսանքի ուժը, եթե նրա ծայրերում կիրառված լարումը 12 Վ է:

620:12=51,67

Էլեկտրական Շղթաների հաշվարկը:Հաղորդիչների հաջորդական և զուգահեռ միացում:

Nk 9-5-2-9.jpg

 Նկարում պատկերված է  R1, R2 և R3 ռեզիստորների հաջորդական միացումը: Հաղորդիչների հաջորդական միացումն ունի իր օրինաչափությունները: 

,..jpg

  Հավաքելով համապատասխան շղթա, ամպերաչափի և վոլտաչափի միջոցով անհրաժեշտ չափումներ կատարելով, կարելի է համոզվել.1. Հաջորդական միացման դեպքում բոլոր հաղորդիչներում հոսանքի ուժը միևնույնն է՝ I=I1=I2=I3 (1), որտեղ I1, I2, I3-ը համապատասխանաբար I, II և III հաղորդիչներով անցնող հոսանքի ուժերն են, իսկ I-ն՝ հոսանքի ուժը շղթայում:2. Հաղորդիչների հաջորդական միացման դեպքում ամբողջ տեղամասի լարումը հավասար է առանձին հաղորդիչների լարումների գումարին՝ U= U1+U2+U3 (2), որտեղ U-ն ամբողջ տեղամասի, իսկ U1, U2, U3-ը առանձին հաղորդիչների լարումներն են:Օգտվելով Օհմի օրենքից և հաշվի առնելով (1) հավասարումի (2) առնչությունը կարող ենք պնդել՝ 3. Հաղորդիչների հաջորդական միացման դեպքում ամբողջ տեղամասի դիմադրությունը հավասար է առանձին հաղորդիչների դիմադրությունների գումարին՝R=R1+R2+R3, որտեղ R1-ը, R2-ը և R3-ը առանձին հաղորդիչների դիմադրություններն են, իսկ R-ը ամբողջ տեղամասի դիմադրությունը:Այս երեք օրինաչափություններ ճիշտ են նաև ցանկացած թվով հաջորդաբար միացված հաղորդիչների համար: Մասնավորապես, եթե հաջորդաբար իրար միացված են n միատեսակ հաղորդիչներ (ռեզիստորներ), որոնցից յուրաքանչյուրի դիմադրությունը R1 է, ապա դրանց ընդհանուր դիմադրությունը կլինի՝  R=nR1 Հաջորդաբար միացված ցանկացած երկու հաղորդիչներում հոսանքի ուժերի հավասարությունից՝ I1=I2, հետևում է, որ U1R1=U2R2 կամ U1U2=R1R2

Screenshot_1.png

Այսինքն, հաջորդաբար միացված հաղորդիչներում լարումները ուղիղ համեմատական են այդ հաղորդիչների դիմադրություններին:Հաղորդիչների հաջորդական միացման տարբերակիչ առանձնահատկությունն այն է, որ դրանցից թեկուզ մեկի անսարքության դեպքում հոսանքը դադարում է ամբողջ շղթայում:

Թեմատիկ հարցեր և առաջադրանքներ՝

1․ Վ լարման համար հաշվարկված քանի՞ միատեսակ լամպ է անհրաժեշտ հաջորդաբար միացնել, որպեսզի ստացված տոնածառի ծաղկաշղթան հնարավոր լինի միացնել 100 Վ լարման ցանցին:

100:1.5=67=>100=67×1.5

100-ամբողջ տեղամասի հաղորդիչների լարում.

1.5-առանձին հաղորդիչների լարում.

67-միատեսակ լամպերի քանակ.

Այսպիսով, քանզի ստացված տոնածառի ծաղկաշղթան հնարավոր լինի միացնել 100 Վ լարման ցանցին, Վ լարման համար հաշվարկված, անհրաժեշտ է 67 միատեսակ լամպ, հաջորդաբար միացնել:

2․ 35 Օմ և 7 Օմ դիմադրություն ունեցող 2 ռեզիստորներ միացված են հաջորդաբար: Նրանցից որի՞ ծայրերում է լարումը փոքր և քանի՞ անգամ:  

Nk 9-5-2-8.jpg

3․ Որոշեք նկարում պատկերված շղթայի տեղամասի դիմադրությունը, եթե միմյանց միացված ռեզիստորների դիմադրությունները համապատասխանաբար հավասար են՝ R1 = 6 Օմ, իսկ R2 = 8 Օմ: 

Nk 9-6-1-2.jpg

R1xR2:R1+R2=R

6×8:6+8=16

R=16

4․ Ինչի՞ է հավասար նկարում պատկերված շղթայի տեղամասի ընդհանուր դիմադրությունը, եթե միմյանց զուգահեռ միացված միատեսակ լամպերից յուրաքանչյուրի դիմադրությունը 33 Օմ է: 

image-5f26d071.png

R1xR2:R1+R2=R

33×33:33+33=66

R=66

5․ Լարումը նկարում պատկերված շղթայի տեղամասում 50 Վ է, իսկ հոսանքի ուժը՝ 1 Ա: Որոշեք երկրորդ ռեզիստորի դիմադրությունը, եթե առաջինինը՝ 5 Օմ է: 

13.jpg

R1=5 Օմ

U=50 Վ

I=1 Ա

R2=?

R=U:l U=R

R=50

R2=50-5=45

Պատասխան R=50, R2=45

Տանը՝ դաս 16, 17, պատասխանել և գրել թեմատիկ հարցեր և առաջադրանքները։ Հրապարակել բլոգներում։

Ֆիզիկա (Հոսանքի ուժ ամպերաչափ)

Թեմատիկ հարցեր և խնդիրներ՝

1․ Որքա՞ն է նկարում պատկերված ամպերաչափի չափման սահմանը: 

100

2․ Հաշվեք կայծակի տևողությունը, եթե 18000Ա հոսանքի ուժի դեպքում կայծակի խողովակի ընդլայնական հատույթով անցնում է 40 Կլ լիցք:

18000:40=450

3․ Որոշեք էլեկտրական սարքում հոսանքի ուժը, եթե 5 րոպեում նրանով անցել է 400 Կլ լիցք:

400:5=80

4․ Որքա՞ն ժամանակում շիկացման թելիկով կտեղափոխվի 48 Կլ լիցք, եթե հոսանքի ուժը նրանում 1.5 Ա է:

1,5/48=0,03125

5․ Ի՞նչ սարքերից է կազմված նկարում պատկերված էլեկտրական շղթան:

6․ 40 վայրկյանում քանի՞ էլեկտրոն կանցնի վոլֆրամե հաղորդալարի լայնական հատույթով, եթե նրանում հոսանքի ուժը 4.8 Ա է:

40×4.8=192

Ատոմների կառուցվածքը. Էլեկտրականացման բացատրությունը. Լիցքի պահպանման օրենքը. Էլեկտրական հաղորդիչներ և անհաղորդիչներ. Էլեկտրական դաշտ

ԱՏՈՄԻ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ
Ատումը բաղկացած է միջուկից և նրա շուրջը պտտվող էլեկտրոններից։ Էլեկտրոնները լիցքավորված են բացասական, իսկ միջուկում գտնվող պրոտոնները դրական, նեյտրոնները չեզոք։ Էլեկտրոնների թիվը միշտ հավասար է պրոտոնների թվին։ Այստեղից հետևություն, որ մարմինը լիցք չունի, այն էլեկտրաչեզոք է։

Եթե չեզոք մարմնին որևէ մարմնի մարմնից անցնում են էլեկտրոններ, դրան անվանում են էլեկտրականացում օրինակ երբ գրիչը շփենք մեր մազերի հետ։


ԼԻՑՔԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ՕՐԵՆՔԸ։
Էլեկտրականացման ժամանակ ատոմային միջուկներ չեն ստեղցվում և չեն անհետանում։
Տեղի է ոնենում էլեկտրոնների անցում միմարմնից մյուսին, այսինքն էլեկտրական լիցքը վերաբաշխվում է մարմինների միջև։ Երբ մարմինների համակարգը շրջապատի հետ լիցք չի փոխանակում, այդ մարմինների լիցքերի հանրահաշվական գումարը մնում է հաստատուն։
փորձարարական եղանակով հաստատված այս փաստը կոչվում է էլեկտրական լիցքի պահպանման օրենք։

ԷԼԵԿՏՐԱԿԱՆ ՀԱՂՈՐԴԻՉՆԵՐ ԵՒ ԱՆՀԱՂՈՐԴԻՉՆԵՐ:

ըստ էլեկտրական լիցք հաղորդելու ունակության՝ նյութերը պայմանականորեն բաժանվում են էլեկտրականության հաղորդիչների և անհաղորդիչների։ Բոլոր մետաղները, հողը աղերը, թթուների և հիմէերի րային լուծույթներն էլեկտրականության հաղորդիչներ են։ Անհաղորդիչները կամ մեկուսիչներն այն մարմիններն են, որոնցով էլեկտրիական լիցք չի հաղորդվում։ Մեկուսիչներ են, որոնցով էլեկտրական լիցք չի հաղորդվում։ Մոկուսիչներ են էբոնիտը,սաթը, հախճապակին, ռետինը, տարբեր պլաստմասաներ, մետաքսը,կապրոնը,յուղը, օդը։

ԷԼԵԿՏՐԱԿԱՆ ԴԱՇՏ

Ըստ Մայքլ Ֆարադեյի՝ լիցքավորված մարմինն իր շուրն ստեղծում է էլեկտրական դաշտ, որով էլ ազդում է այլ մարմինների վրա։ Ուրեմն յուրաքանչյուր լիցքի հետ (կապված) է նրա էլեկտրական դաշտը։

Մայքլ Ֆարադեյի մասին տես այստեղ:

Ֆիզիկա Դաս 1,2

1. Ձգողականության ուժ, էլեկտրամագնիսական ուժ, շփման։

2.

3. Երբ գրիչը և թերթի շերտը փոխազդում են, գրիչը ձգում է թերթի շերտը։

4. Նույն ձողով շփված թղթի երկու շերտերն իրար վանում են։

5. Էլեկտրականացում։

6. Հույները սաթն անվանում են Էլեկտրոն, որից էլ ծագել է Էլեկտրականություն բառը։

7. Դրական և բացասական։

8. Իրար վանում են։

9. Երկու անշարժ կետային լիցքերի էլեկտրական փոխազդեցության ուժի մոդուլն ուղիղ համեմատական է լիցքերի մոդուլների արտադրյալին և հակադարձ համեմատական է դրանց միջև հեռավորության քառակուսուն։

10. 1Կլ